Tasti di scelta rapida del sito: Menu principale | Corpo della pagina | Vai alla colonna di sinistra

Colonna con sottomenu di navigazione


immagine Dante

Contenuto della pagina


-
Menu di navigazione

Uguccione da Pisa
Derivationes

C 320

[1] CRUCIO -as -avi, torquere, tormentare, unde cruciator -ris et cruciatorius -a -um, qui cruciat vel qui est dignus cruciati, et hic et hec cruciabilis et hoc -le, quod est dignum vel aptum cruciari, [2] et hoc cruciamen -nis, unde hoc cruciamentum et hoc crucium -cii, idem quod cruciamen, idest tormentum quodlibet, unde Lucilius (1146) vinum insuave crucium dixit. [3] Item a crucio et bolus quod est morsellus hoc crucibolum, idest lucerna, quia bolus, idest morsellus, sepe ibi cruciatur et diminuitur; crucibolum etiam mortarium dicitur; [4] et hec crux -cis, unde hec crucicula -le diminutivum, et hic cruciarius, qui est cruce dignus vel qui fert crucem ad suum dispendium vel ad signum religionis et professionis sue, et cruciarius -a -um, unde Sidonius in libro ad Rusticum (epist. 8, 6, 15) 'per equales inquit et cruciarias penas'; item a crux per compositionem crucifer -a -um, qui fert crucem, et crucifigo -gis -fìxi -fixum, verbum activum, unde verbalia. [5] Crucio componitur concrucio -as; decrucio -as, valde cruciare vel a cruciamine removere; excrucio -as. Crucio cum omnibus suis compositis est activum.