T 58
[1] TEGO -is -xi -ctum, idest operire, defendere, unde tectum, idest pars domus, et sepe ponitur pro ipsa domo, unde tectorius -a -um; [2] et per compositionem hic architectus, qui tecta facit vel potius principalis artifex qui preest edifìciis construendis, qui et architector dicitur, unde hec architectura, et architector -aris, tecta principaliter construere. [3] Item a tectum per compositionem hoc templum, quasi amplum tectum, unde templarius -a -um, ad templum pertinens vel templi custos; [4] et componitur contemplor -aris, videre, prospicere, et proprie refertur ad invisibilia, licet quandoque ad visibilia transferatur, ut Oratius (sat. 1,1,67) 'simul ac nummos contemplor in archa'; unde contemplativus -a -um, qui moratur in contemplatione vel ad contemplationem pertinens. [5] Item a tego hec tectura, et hoc tegmen vel tegimen, et hinc hoc tegumentum vel tegimentum. [6] Item a tego hec teges -tis, parva domus que et tugurium dicitur, scilicet casula quam faciunt sibi custodes vinearum vel pastores ad tegimen sui, quasi tegurium: hanc rustici capanam vocant, quia unum tantum capiat. [7] Item a tego hec tegula -le, quia tegat edes, et eadem imbrex, quia accipiat imbres, unde tegularius -a -um, et hic tegularius, qui tegulas facit, et hoc tegularium, locus ubi fiunt vel acervus vel multitudo tegularum, et tegulo -as, tegulas facere vel tegulis operire; [8] unde a tegula hec tegella diminutivum, unde hec tegellaria, que et tegularia dicitur, scilicet venefica super tegulas sacrificans. [9] Item a tego vel tegula hoc tignum -gni: tigna dicuntur ipsa laquearia vel ligna que ipsis laquearibus allaqueantur, unde hoc tigillum diminutivum, [10] et tignosus -a -um, tignis plenus, et tignatus -a -um, tignis paratus et ornatus, et tignarius -a -um, ad tigna pertinens vel qui tigna in tecto disponit, idem et sarcitector. [11] Item a tego hec toga -ge, quasi tega, quia velamento sui corpus tegat et operiat, et est pallium purum et forma rotunda, et fusiore et quasi inundante sinu, et erat olim communis vestis Romanorum; unde hec togula -le et hec togilla -le, ambo diminutiva; togilla etiam dicitur mantile. [12] Et togatus -a -um, toga indutus vel togam habens, unde et togate dicebantur quedam comedie de vilibus personis a Romanis facte, que nullius pretii erant, quia toga vestis communis erat et ideo vilis; Iuvenalis (1, 3) 'impune ergo michi recitaverit ille togatas'. [13] Item a toga per compositionem hoc togipurium, idest pura toga, sed hoc togiferium locus ubi scolastici disputant, et videtur componi a toga et ferio. [14] Item a tego hec tegna, dolus vel fraus, deceptio; Terentius in Eunucho 'Parmenonis tam scio esse hanc tegnam quam me vivere'; et inde tegnula diminutivum, et tegnosus -a -um, fraudulentus, deceptorius, dolosus, et comparatur. [15] Tego componitur attego -is attexi, valde tegere, contego -is contexi, circumtego -is, detego -is, discooperire vel valde vel deorsum tegere, protego -is, [16] obtego -is, contra vel undique tegere, retego -is, iterum tegere vel discooperire, subtego -is, subtus vel post tegere, unde hoc subtegmen, fìlum quod inter stamina discurrit, vel derivatur a subtexo. Tego et eius composita activa sunt et faciunt preteritum in -xi et supinum in -ctum, et corripiunt in presenti hanc sillabam te-.
Colonna con sottomenu di navigazione
