P
P 1
[1] PACISCOR -eris pactus sum diversas habet signifìcationes. Nam pacisci est in pactum accipere, unde 'pactus agenoream primis puer ibat ab annis Hismenem': pactus Hismenem, idest qui acceperat in pactum Hismenem. [2] Item pacisci idest in pactum ponete vel dare promittere, ut ibi (Verg. Aen. 5, 230) 'vitamque volunt pro laude pacisci', idest in pactum ponete; [3] et pacisci idest in pactum petere, ut ibi 'ut mea sit virtute mea servata paciscor'; [4] et pacisci idest pactum facete, amicitiam firmare vel reintegrare. [5] Unde hec pactio -nis, idest conventio, condicio, promissio, et hoc pactum, idest placitum, conventus, scilicet inter partes ex pace conveniens scriptura, unde dicitur pactum quasi ex pace factum, et est ethimologia; [6] unde pactorius -a -um, ad pactum pertinens, et hoc pactorium, idem quod pactum vel locus ubi fìt pactum. [7] Et hec pax -cis, quia posterior pax accipitur, fedus primum initur; et dicitur pax quas prelium arcens, et est ethimologia, non compositio; unde hic et hec pacalis et hoc -le, pacem designans vel ad pacem pertinens, unde Ovidius in VI Metamorphoseos (101) 'circuit extremas oleis pacalibus oras'; [8] et paco -as, pacificare, unde pacatus -a -um, pacifìcatus, quasi pactum tenens, et est ethimologia, et comparatur, secundum quod est nomen, -tior -mus, unde pacate -tius -me adverbium. [9] Item a paco -as pacabilis -le, pacabiliter. Paco activum est cum omnibus suis compositis, si qua habet, et habet primam productam. Pax componitur pacifico -as, unde pacificus -a -um. [10] Item a paciscor pesco -is pescui, quod non est in usu, sed componimi compesco -cui -scitum, idest refrenare; dispesco -cui -scitum, idest distare, separari, unde Apuleius 'cum habitacula ab infimis tanta intercapedine fastigia dispescat'. Invenitur etiam transitivum pro separare vel dividere, [11] Et nota quod quidam dicunt compesco esse compositum a conet pede et capio vel a conet paciscor vel a conet paco -as, unde compesco quasi pacem facio; alii a conet pasco -scis, et est tractum ab equis, qui cum pascuntur ligantur et coercentur pedibus. Similiter dicunt dispesco esse compositum a dis et paco vel paciscor vel pasco. [12] Paciscor componitur compeciscor -ris, simul pacisci, depeciscor -ris, idest valde pacisci, pactum facere; unde Terentius in Phormione 'iam depecisci mortem cupio', idest pactum facere cum morte; et depecisci idest discordare, pactum rumpere vel diffidare; et faciunt supinum compactum et depactum et participium compactus et depactus. Si inveniatur compectus et depectus, littera corrupta est. Paciscor primam corripit.