M 120
[1] MITTO -is -si -sum, intro mittere; et mittere, idest mandare: sed mittimus res animatas, mandamus alias, sed hec proprietas sepe confunditur. [2] Unde hic et hec missilis -le, ad mittendum habilis, unde et quodlibet iaculum hoc missile -lis dicitur; [3] et hec mephitis -tis, locus quilibet de se fetorem emittens, vel, ut dicit Servius, mephitis proprie est fetor terre qui ex aquis sulphureis nascitur et in silvis plurimum abundat pro densitate arborum; unde Persius 'gutture sulphureas lento exalante mephites'. [4] Item a mitto misso -as frequentativum, a quo missito -as, aliud frequentativum, idest frequenter mittere; unde Macrobius De Saturnalibus 'placentas' inquit 'mutuo missitant'; invenitur etiam mittito -as, idest frequenter mittere. [5] Et a misso -as rnissaticus -a -um, qui frequenter mittitur, et hic rnissaticus, idest nuntius, et hec missatica, idest nuntia, et hoc missaticum, idest nuntium quod per missaticum mandamus. [6] Item a mitto hic missus -si, idest nuntius, et hec missa -e, idest nuntia, et hinc in ecclesia dicitur missa quia preces nostras ferat et mittat ad Deum; [7] sed missa proprie dicitur in tempore sacrificii quando catecumini foras mittuntur clamante levita 'siquis remanserit catecuminus exeat foras', et inde missa quia sacramentis altaris interesse non possunt, quia nondum regenerati noscuntur. [8] Et hinc hic et hec missalis -le, ad missam pertinens, et hoc missale -lis, pro quodam libro ubi continetur misterium misse, et hic missaticus, qui frequenter canit missam, [9] et misso -as -vi, missam cantare, unde missito -as frequentativum, idest frequenter missam cantare, et vide et distingue equivocationem. [10] Item a mitto hoc missorium, idest conca modica ubi aliquid liquoris immittitur, et missicius -a -um, ad mittendum aptus vel qui militia exibat. [11] Item a mitto miser -a -um secundum vocem, sed secundum significationem miser ab amitto -is derivatur: [12] proprie quidem miser dicitur qui omnem felicitatem amisit, sed secundum Ciceronem miser dicitur mortuus, qui in Tusculanis miseros mortuos vocat quia iam amiserunt vitam. [13] Sed proprie miser adhuc vivens, sed misellus dicitur mortuus; et miser edam dicitur tristis; quod autem dicitur miser minus serviens, ethimologia est. [14] Et comparatur -or -mus, unde misere -rius -me adverbium, et hec miseria -e, erumna, ubi nulla est felicitas, et misellus -a -um et misellulus -a -um diminutiva, [15] et misereor -ris misertus, idest super miseriam alicuius condolere et compati, et construitur cum genetivo et dativo et quandoque, sed raro, cum accusativo in eodem sensu, [16] et misereo -es -et, quod antiquitus fuit in usu et non habebat preteritum, unde miseret et miseretur impersonalia. [17] Miseret construitur cum genetivo et accusativo, ut 'miseret me tui'; Terentius 'miseret me tui, Geta'; [18] similiter construitur et 'me miseretur tui' et 'me misertum est tui': [19] quod impersonaliter ponatur patet in illo exemplo Prisciani 'cave te fratrum pro fratris salute misereatur precantium'. [20] Item a misereo miseresco -is inchoativum; et nota quod misereo in eodem sensu et eodem modo construebatur quo et misereo. [21] Item a miser vel misereor miseror -aris miseratus, idest misereri, sed misereri tantum cordis est et si subvenire non possumus, sed miserari ex opere comprobatur; [22] et construitur cum accusativo, ut 'miserar te', idest signum et opus misericordie tibi exhibeo; [23] unde hic et hec miserabilis -le, dignus miseratione, quasi misericordie vel miserie habilis; unde miserabiliter adverbium, et hec miserabilitas -tis. [24] Item miser vel miserans componitur cum cor et dicitur hic et hec et hoc misericors -dis, a compatiendo aliene miserie dictus, quasi miserum vel miserans cor habens super aliquem afflictum compatiendo; [25] unde misericorditer et hec misericordia -e, quia miserum vel miserans faciat cor dolentis alienam miseriam; in Deo tamen est misericordia sine ulla cordis miseria. [26] Et differt a miseratione quia bene velie misericordie est, bene facete miserationis: est enim miseratio misericordie actio, quia misericordia tantum affectus cordis est quo compellimur ut miseris subveniamus, vel compatiamur si succurrere non valemus; sed miseratio ex opere comprobatur. [27] Mitra componitur admitto -is, idest peccare, unde admissum dicitur peccatum; et admittere, idest assumere, accipere; [28] et admittere, idest eslesere et quadam velocitate et agilitate equum vertere vel ducere, unde admissus -a -um, idest velox; hinc Ovidius 'nil nocet admisso subdere calcar equo'; [29] et hinc admissarius -a -um, aptus ad admittendum, unde fortes et bonos equos admissarios vocamus quia admittuntur ad coitum inter armenta. [30] Amitto -is, idest perdere; committo -is, idest simul mittere vel coniungere aliqua unum immittendo alii, idest incastrare, unde hec commissura, idest incastratura, coniunctura; [31] et committere, idest forifacere, peccare, unde hoc commissum, peccatum, forifactum; et committere, idest concredere, in tutelam vel fìdem alicuius dare. [32] Circummitto -is; demitto -is, idest deorsum mittere, inclinare; dimitto -is, idest diversis modis mittere vel in diversas partes; et dimittere, parcere, indulgere, condonare; et dimittere, deserere, derelinquere. [33] Emitto -is, valde vel extra mittere, unde emissus -a um et emissarius -a -um, idest ad emittendum aptus, [34] unde hic emissarius, equus fortis et velox quia extra alios eligitur ad coitum, idem quod admissarius; et emissarius dicitur percussor, gladiator vel flagitiorum et luxurie satelles. [35] Item ab emitto hec emissio -nis, actus vel passio emittendi vel generatio, [36] et emissicius -a -um, quod sepe et cito in diversa loca emittitur, ut oculus; unde Plautus in Aularia: 'exeundum hercle tibi est cum oculis emissiciis, circumspectrix'. [37] Immitto -is, intromitto -is, in eodem sensu; et intromittere est quod vulgo dicitur inframetere, quasi in rem se immittere ut de ea curet et tractet; [38] et intermitto -is, inter aliqua vel interpolatim vel interim dimittere, derelinquere. [39] Manumitto -is, idest manu emittere, liberare, unde manumissio et manumissus -a -um, idest manu emissus. [40] Antiquitus enim quotiens manumittebant eos, alapa percussos circumagebant ad modum monachorum et liberos confìrmabant; unde et sic manumissi dicti sunt quia manu emitterentur. [41] Promitto -is; premino -is; pretermitto -is, deserete, derelinquere; permitto -is, concedere, consentire. [42] Omitto -is, sinere, dimittere; et componitur ab ob et b mutatur in m et deberet dici ommitto, sed subtrahitur m et dicitur omitto et corripitur prima; unde Oratius 'aut spem deponas aut arcem illusus omittas'. [43] Remitto -is, idest retro vel iterum mittere, vel dimittere, vel condonare, vel dissolvere, vel lenire, non ex toto intendere; [44] unde remissus -a -um, quod retro mittitur vel quod non ex toto intenditur, sed parumper lenitur; unde et quoddam adverbium dicitur remissivum quod designat remissionem alicuius rei. [45] Summitto -is, supponete; transmitto -is, ultra mittere. Mitto et eius composita omnia faciunt preteritum in -si et supinum in -sum, et omnia sunt activa preter committo et admitto pro peccare vel eslesere et dimitto et remitto pro parcere que sunt neutra.
Colonna con sottomenu di navigazione
