G 84
[1] GRADIOR -ris gressus, unde hic gressus -sus -sui, idest passus vel pes vel vestigium pedis, et hinc gressutus -a -um, qui magnos habet pedes vel magnos facit gressus. [2] Item a gradior hic gradus -dus -dui, id per quod ascenditur ad altare vel ad pulpitum vel ad alium locum; et gradus status est proprie dignitatis; et gradus iter ordinatum, [3] unde gradatine idest per gradus, et hic gradarius -rii, idest palafredus, et diffìnitur sic: gradarius est equus mollis incessus, sine succussatura innitens vel incedens; et gradarius -a -um, quod fìt gradatim; [4] et hoc gradale -lis, quia gradatim canitur post responsorium; [5] et hic Gradivus -vi, idest Mars, quia gradatim inceditur ad bellum, vel Gradivus a gradin, quod est vibratio haste, vel Gradivus cratondius, idest potens deus. [6] Item a gradus grado -as -avi, idest gradibus ornare vel per gradus ducere, et componitur degrado -as -vi, idest gradus deferre vel a gradu removere, deponete a gradu dignitatis; regrado -as, idest degradare vel gradatim in gradum restituere; [7] retrogrador -aris, idest retro ire, gradi retro, unde retrogradus -a -um: retrogradus est cancer, et pianeta quandoque est retrogradus, quandoque processivus, quandoque stationarius. [8] Grado -as cum omnibus suis compositis est activum, preter retrogrador, quod est deponens et absolutum. [9] Item a gradivus hic gradius, quidam piscis, quia rostro mucronato sit: ab hoc naves perfossas mergit. [10] Gradior componitur aggredior -ris aggressum, idest assalire, invadere, arripere; antegradior -ris; congredior -ris congressum, idest simul gradi vel confligere, pugnare, disputare: iIli proprie congrediuntur qui simul contra se gradiuntur ad pugnam verborum vel manuum vel armorum; [11] digredior -ris, idest in diversas partes gradi et separari vel diversis modis gradi nunc huc nunc illuc, sursum, deorsum, dextrorsum, sinistrorsum, ante, retro; egredior -ris egressum, idest exire, extra gradi; ingredior -ris, intrare; [12] progredior -ris, procedere, quasi pro, idest antea gradi, vel procul gradi; pregradior -ris, precedere, preire, quod et pregredior invenitur; pretergredior -ris, iuxta gradi vel transire, preterire, [13] et regredior -ris, redire; transgredior -ris, ultra gradi, prevaricati. Gradior deponens est; similiter composita ab eo sunt deponentia et omnia mutant a simplicis in e, preter antegradior et pregradior, et omnia faciunt supinum in gressum, sicut et simplex. Item gradior et eius composita corripiunt hanc sillabam gravel gre-. [14] Item a gradior grassor -aris grassatum, invadere, perpetrare, latrocinari, predati, impugnare. Proprie grassari est crudeliter, et dicitur sic ab impetu gradiendi, ut dicatur grassari quasi cum impetu gradi ad crudeliter agendum; [15] unde hic grassator -ris, qui crudeliter agit, latro, predator, seviens crudeliter, homicida: Iuvenalis (3, 305) 'interdum et ferro subitus grassator agit rem'. Et ponitur pro niti vel conati: caveat ergo quilibet ne proferat grassari pro crassari, et e contrario; aliud est enim crassari et aliud grassari, sicut patet ex premissis.
Colonna con sottomenu di navigazione
